Mijn talenpartner

Mijn talenpartner en haar verjaardagscadeau

Aan het begin van het schooljaar heb ik mij ingeschreven voor een talenpartner, een concept waarbij een Chinese student en een liuxuesheng 留学生[1] elkaar helpen bij het leren van hun vreemde taal. Xuemei, zo heet mijn Chinese talenpartner. We hebben elkaar tot nu toe een paar keer ontmoet en steeds hebben we het heel gezellig. Voor mijn verjaardag heeft ze me een paar turkoois wanten geschonken. Qua stijl enorm Chinees en toen ik ze zag werd ik bang: ‘Moet ik dit echt gaan dragen?’  Ze zijn met een randje kant en een randje nep bont. Ze voldoen hiermee volledig aan de hedendaagse Chinese mode. De kwaliteit is trouwens ook erg Chinees, van een want ligt het bontrandje er al bijna af.

Blij verrast met het cadeau vertel ik haar hoe ke'ai 可爱[2] deze wanten zijn. Schattigheid is erg belangrijk voor kleding en accecoires. "Ik heb nog geen handschoenen voor de koude winter in Beijing, ik ben er heel erg blij mee", zo bedank ik haar. En het is waar, ik ben er echt blij mee. Misschien juist wel omdat ze zo ‘Chinees’ zijn. Maar ook omdat ze warm zijn. En omdat er een touwtje aanzit zodat ik ze niet kan verliezen.

Als ik nu mijn winterjas aantrek, bungelen de wanten vrolijk uit mijn mouwen. Dit is volgens Xuemei nogal grappig: "Misschien meer voor kinderen". Alle wanten die je hier koopt hebben zo een handig touwtje, maar een echt Chinees meisje zou ze eraf knippen. Mocht ik ze willen verliezen, is het vroeg genoeg om dat alsnog te doen.

Hoofdstedelijk Museum en de hutong

Vandaag hebben we afgesproken om naar het Hoofdstedelijk museum te gaan. We lopen daar de hele ochtend rond en ik ben zeer onder de indruk van de collectie jadeobjecten, beelden, bronzen objecten en porselein. Het mooist vind ik de Ming vazen, het meest interessant vind ik de porseleinen kussens. Het is zo leuk om dingen die ik tijdens de lessen en in boeken ben tegengekomen, nu in het echt te zien. Heel bijzonder.

Na een Japanse lunch gaan we naar een van de eeuwenoude 胡同 hutong wijken in het centrum van de stad. Een traditionele hutong is een ommuurde woonwijk met nauwe straten en kleine huisjes. Sommige van deze huisjes hebben een of twee kamers, waar het hele leven van een familie zich afspeelt. Veel van deze huisjes worden afgebroken of gemoderniseerd. Zodra de kans zich voordoet om in een modern appartement te gaan wonen, zullen de meeste mensen deze kans aangrijpen voor een verhuizing. Maar er zijn ook mensen die juist niet in een flat willen wonen, in de hutong is het namelijk veel sfeervoller. Het is waar, de meeste mensen die in een flat wonen kennen niet eens alle mensen van hun galerij. De moeder van Shanghainese talenpartner zei dat vorige week ook.

Xuemei vertelt me dat een huis in een hutong heel erg duur is. Ik kan vermoeden waarom, want wie wil er nu niet in een historisch huis in het midden van de stad wonen? Een huis aan de Amsterdamse grachten is immers ook onbetaalbaar. Toch vraag ik haar waarom de huizen zo duur zijn. Het is altijd zoveel interessanter om een vraag te stellen, ook al denk je het antwoord al te weten. Het antwoord kan wel eens verrassend zijn. ‘De huizen zijn hier zo duur vanwege de goede 风水fengshui[3],’ antwoordt ze tot mijn grote verbazing. Een rijke Chinees die in New York woont heeft volgens haar om deze reden recentelijk een huis gekocht in deze hutong.

Terwijl we lopen moet Xuemei naar de WC en toen ik buiten stond te wachten sprak een fuwuyuan met een onverstaanbaar niet Pekingnees accent met een medebewoner van de hutong. Ze kijkt steeds boos in mijn richting en aan de hand van wat ik wel versta, weet ik dat ze denkt dat ik een Franse ben, en dat lijkt niet iets goeds te zijn in haar ogen. Ook Xuemei verstaat haar niet, dus ik kom er niet achter wat ze daadwerkelijk over me te roddelen had.

We blijken helemaal verkeerd te zitten en ik voel me een beetje bezwaard daar als buitenstaander een kijkje te komen nemen in het armoedige leven van de mensen in de hutong. Voor mij als toerist is het misschien interessant en nostalgisch, maar voor deze bewoners speelt het dagelijks leven zich hier af. En ik ben vast niet de eerste toerist die met verwonderde ogen alle rommelige poortjes inkijkt en afvalverzamelaars verbaasd aankijkt. Want wat is er nu eigenlijk bijzonder aan zwoegende mannen en vrouwen die als mieren bergen papier, plastic en piepschuim stapelen op hun veel te kleine fietsen? Het zijn gewoon mensen die keihard moeten werken voor een hongerloontje, want sinds de veranderingen in het afvalbewerkingsbeleid alleen nog maar kariger is geworden.

Na zes keer vragen vinden we eindelijk de Nanluogu Xiang hutong. Dit is een van de oudste hutongs in Beijing (rond de 800 haar oud) en is door de stadsoverheid aangemerkt als ‘van historische waarde’. Buitenmuren worden dan ook opgeknapt, waardoor het zo goed al nieuw lijkt. Van binnen echter, lijkt het niet uit te maken dat het er vervallen en onverzorgd uitziet. Aangezien de buitenmuren nu allemaal hetzelfde zijn, is het karakteristieke er wat mij betreft wel van af. Het is de Chinese manier van denken: Als het er goed uitziet, komen er toeristen op af, en toeristen brengen geld in onze kassa-laatjes. Alleen de buitenkant vernieuwen, met allemaal dezelfde stenen, is natuurlijk de meest economische oplossing.

Aan de ene kant ben ik blij in de toeristische Nanluogu Xiang hutong te komen, aan de andere kant blijkt het niet zo interessant te zijn, het bestaat vooral uit winkeltjes, barretjes, ho(s)tels en eetkraampjes. Tot slot komen nog een hondje tegen die aanvankelijk heel vrolijk op mij afloopt, maar plots schrikt van mijn bungelende want met kant. Tja, ze zijn schattig, maar toch ook een beetje eng.

[1] Student die in het buitenland studeert. Ik in dit geval.

[2] Letterlijk: schattig.

[3] Fengshui 风水, letterlijk 'wind en water' is een filosofie die beschrijft hoe de omgeving het geluk kan beïnvloeden. 

[4] 服务员， oftewel 'servicemedewerker', in dit geval een schoonmaakster die de straat en waarschijnlijk de openbare toiletten schoonhoudt.